Ankara

Yeryüzünün bugünkü mega kentlerinin esamesi okunmazken başkentlik mertebesine çıkmış bir kent olduğunu bilmem bilir misiniz?
Bilmeyenler ufak bir araştırmayla Ankara’nın birden fazla başkent olduğunu öğrenip şaşırabilirler, söylemedi demeyin!

Ankara’yı yazdığım ilk kitabımın adı ‘Millî Mücadele ve Cumhuriyet’in Açıkhava Müzesi’.
15 yıl olmuş böyle yazalı.
Birdi, şimdilerde adında ‘Millî Mücadele’ olan üç tane müzesi var.
İlki Ulus (Altındağ), şimdi Çankaya ve Keçiören’de.

Altındağ, Keçiören ve Çankaya, bugün 3 ilçe. Ulu Önder Atatürk’ün, hem karargâh hem de evi olan 3 mekana ev sahipliği yapmaya devam ediyorlar.

• Millî Mücadele’de Atatürk Konutu ve Demiryolları Müzesi

• Keçiören Atatürk Millî Mücadele Müzesi

• Abidinpaşa Millî Mücadele Müzesi

Yani bu üç müze anlamlı oldu, pek yakıştı.

Millî Mücadelede öne çıkan Ankara

Samsun’da başlayan yolculuğun son durağı Ankara olacaktır.
Temsil Heyeti üyeleri, başta Mustafa Kemal olmak üzere Ankara’ya gelirler.
Takvimlerin 27 Aralık 1919’u gösterdiği gündür.
Yer yerinden oynar ve gün, tarihe Kızılca Gün olarak yazılır.

O gün Mustafa Kemal ve arkadaşları, 3 otomobille Ankara’ya gelirler.
O günlerde Sevr, yurdun dört tarafını İtilaf Devletlerine dağıtmıştır.
Ankara’da hem İngiliz hem de Fransız birlikleri vardır.
Bu birliklerin varlığı, Kızılca Gün’ün rüzgarıyla silinir.

Ankara, o güne değin önemli sinyaller vermiştir aslında.
İstanbul’a ‘seni artık tanımıyorum’ demişti…
Mustafa Kemal’i tutuklamaya giden valisini, daha Ankara’dan çıkamadan tutuklamıştı.

Kendi valisini kendi atadı, adının başına da Hakan koydu!
Müftüsü Hükümet Meydanı’na çadır kurmuş, Millî Mücadele’ye asker kaydı yapıyordu.
Cemal Bey Haymana’dan atlıları getirdi, sokaklarda fiyakalı yürüyüşler yaptı.
Atını alan Ankaralı her gün artan sayıda ardına takılıyordu.

İlk Meclis

Başkentte işgal edilen meclisin yerine ileride cumhuriyeti ilan edecek Meclis, Fransızların karargâh olarak kullandığı binada açıldı.
Sözün özü: Ankara, dünyada eşi görülmemiş işlere sahne oluyordu.

Ne çatısı tamamdı, ne oturacak sandalyesi.
Ankara marangozları, öyle bir kürsü yaptı ki, hala bugün hayranlık uyandırır.
Yapı bugün Kurtuluş Savaşı Müzesi olarak halka açıktır.

Müze çevresi

Kurtuluş Savaşı Müzesi çevresi inanılmaz rotalar sunar.
Müze’nin kapısında Krippel imzalı Zafer Anıtı durur.
Atatürk Bulvarı’nı Kızılay yönüne doğru yürürseniz,
6 Mongeri, 2 Holzmeister yapısı,
2 banka müzesi ve bir pul müzesi keşfedebilirsiniz.
Bu hattın bendeki adı: Al Gözüm Seyreyle turudur.

Müze’den Gar’a

Bu yürüyüş hattında:

• İlk ve İkinci Meclisler

• Tarihi Sayıştay Binası

• Ankara Palas

• Gençlik Parkı

• 19 Mayıs Spor Tesisleri

Hepsi tarihi Gar binası rotasında.

Gar’ın arkasına yapılan hızlı tren garı, bu harika yapıyı gölgelemiş olsa da
Direksiyon Binası ve Atatürk’ün Vagonu, başlı başına ayrı gezilerdir.

İki Anıt Ağaç

Gar bahçesinde Ankara’nın iki anıt ağacı bulunur:

• Dağ akçaağacı (Acer pseudoplatanus)

• Mabet ağacı (Ginkgo biloba)

2005 yılında anıt ağaç olarak tescillenmişler.
2025’te 85. yaşlarını kutluyorlar…

Gar’ın yanı başı

Gar binasına girmeden önce:
Metin Yurdanur’un Ankara’nın ilk sivil heykellerinden olan Miras’ı sizi karşılar.
“Annelerin Çığlığı” (10 Ekim) Anıtı, o acı güne adanmıştır.
Metin Yurdanur’un anlatımı:
YouTube bağlantısı

Hemen yanında:

• Türk Hava Kurumu Müzesi

• Paraşüt Kulesi

• Kore’de Savaşan Türkler Anıtı

Ayrı bir güzergâh olarak değerlendirilmelidir.

Ankara, Ankara, güzel Ankara

İşte!
Bir çırpıda: Bir Tutam Ankara!
Ankara, Ankara, güzel Ankara…
YouTube’dan dinlemek için tıklayın
Spotify bağlantısı

Kaynaklar:

• Ankara’nın Anıtsal Ağaçları, Kırsal Çevre, 2023

• Adım Adım Ankara, Necati Yalçın, Kaleli Yayınları, 2023

• Sevdiğim Ankara, Necati Yalçın, Kaleli Yayınları, 2023

• Gezdiğim Ankara, Necati Yalçın, Kaleli Yayınları, 2020

• Meclis’te tablolarla zaman yolculuğu: hurriyet.com.tr

• Ankara Palas’ta sevdiklerinizle dans edin: hurriyet.com.tr

• İstasyondaki ev: Direksiyon Binası: hurriyet.com.tr

• Metin Yurdanur röportajı: YouTube