Gordion’dan Ankara’ya, Friglerden Romalılara

Ankara'nın tarih sahnesine ilk çıkışı, Frigler dönemine kadar uzanıyor. M.Ö. 8. yüzyılda Friglerin bölgeye yerleşmesiyle bir ticaret merkezi haline gelen şehir, zamanla Romalıların dikkatini çekti. İmparator Augustus Octavianus Tapınağı ve Roma Hamamları antik şehrin üzerine yapılır. Şehir bugün de antik eserleri ile dünyanın önde gelen ören yerlerini merkezinde barındırıyor. Anıtlar kadar, bu yapıların ardındaki hikâyeler de etkileyici. Augustus Tapınağı’nın duvarlarındaki yazıtlar, antik Roma'nın sırlarını çözmek isteyen tarihçiler için adeta birer şifre niteliği taşıyor. İmparator Augustus’un yaptıklarının bir savunucu olan kitabesi hala inşaatçılık geleneğinin şehirdeki dikkat çeken bir seslenişi: Çamurdan bir Roma buldum, taştan ve tuğladan bir Roma bırakıyorum.

Selçuklu ve Osmanlı Ankara'sı: Kervan Yollarının Kesişim Noktası

Orta Çağlarda Ankara, çok sayıda ticaret kervanının geçiş noktalarından biri oldu. Selçuklu dönemi Ahilerinin baş eserleri arasında yer alan Arslanhane Camii (Ahi Şerafettin Camii ve Külliyesi), taş işçiliğinin doruk noktasına ulaştığı bir baş eser olarak dikkat çeker. Osmanlı döneminde ise Ankara, kumaşçılık ve başta tiftik ticareti olmak üzere bir ekonomik merkez haline gelmiştir.

Cumhuriyet'in Doğuşu: Atatürk ve Ankara

Cumhuriyet tarihimizde Ankara, yeni bir dönemin simgesi haline geldi. Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün, Milli Mücadele için bu şehri karargah olarak seçmesi, Ankara'nın tarihindeki en büyük dönüşümü başlattı. Eski Taşhan'ın İlk Meclis binasına dönüştüğü o tarihi günler, şehrin yüreğinden çıkan bir direniş ve yeniden doğuş hikâyesi olarak hafızalara kazındı. Ankara Müdafaa-yı Milliye Cemiyeti, Gazi Paşa’nın Ankara’ya gelmesinden önce Ankara’yı hazırlamıştı. Gazi Mustafa Kemal Ankara’ya geldiğinde bu heyetin öncülüğünde Ankara’nın her şeye hazır olduğunu bizatihi gördü. Böylece Türk Milletinin buradan yükselen İstiklal haykırışı, büyük bir istiklal harbinin kalpgâhı olan şehri “Makarr-ı Hükûmet” haline yükseltti. 100. Yılında güçlü bir şekilde büyümüş ve dünyaya ses veren Ankara başkentimiz tarihten aldığı tecrübe ile yoluna devam ediyor.

Ankara’nın Bugünü ve Geleceği

Ankara, günümüzde modern bir metropol olarak yaşamaya devam ederken, tarihini koruma ve geleceğe taşıma sürecindeki çabalarıyla dikkat çekiyor. Kaleiçi’ndeki restorasyon projelerinden, şehirdeki müzelere kadar çok sayıda çalışma, bu tarihi mirasın yaşatılmasına katkı sağlıyor.

Şehirle Bütünleşen Hikâyeler

Her şehir gibi, Ankara da sadece yapılardan ibaret değildir; insan hikâyeleriyle anlam kazanır. Şehrin eski mahallelerinde yaşayanların anlattığı hikâyeler, kaybolan meslekler ve unutulmaya yüz tutmuş gelenekler, Ankara'nın geçmişine dair bir başka pencere aralar. Örneğin, eski tiftikçi dükkanlarını gezen bir şahidin gözlemleri, zamanın akışını çarpıcı bir şekilde hissettiriverir.

Son Söz

" Ankara Tarih Notları " köşesinde, her yazımızda Ankara'nın farklı bir dönemine, olayına veya mekânına ışık tutacağız. Bu yazı, bir başlangıç niteliği taşıyor. Gelin, Ankara'nın tarihine beraber yolculuk edelim ve şehrin bilinen ve bilinmeyen yüzlerini keşfedelim!