![[GA]](https://gazeteankara.com.tr/FrontEnd/images/ga-logo.png){kind=logo}
Neri10 Şubat 2025 Pazartesi, 17:18
Maalesef kitap okuma oranı çok düşük. Yazınızda ki kuralların hızla hayata geçirilmesi dileğiyle ...
+ CevaplaKitap Okumayı Unuttuk Mu?
Gelişen teknoloji hayatımızın her alanında etkisini gösteriyor. Akıllı telefonlar, internet ve sosyal medya, bilgiye anında ulaşmamızı sağlarken, geleneksel okuma alışkanlığımızı geri plana itiyor. Eskiden merak ettiğimiz bir konuyu kitaplardan araştırırken, şimdi birkaç tıklamayla saniyeler içinde öğrenebiliyoruz. Bir kitabın özetini izlemek, sosyal medyada vakit geçirmek veya kısa videolar izlemek, birçok kişi için kitap okumaktan daha cazip hale geliyor. Ancak, kitap okumanın sunduğu benzersiz faydaları göz ardı mı ediyoruz?
Kitap Okumanın Faydaları
Kitap okumak sadece bilgi edinmekle kalmaz, aynı zamanda beynimizi ve düşünme biçimimizi geliştirir. Bilimsel araştırmalar, düzenli kitap okumanın bilişsel fonksiyonları artırdığını ve öğrenme sürecini desteklediğini ortaya koymaktadır. Kitap okumanın bazı temel faydaları şunlardır:
Beyin aktivitesini artırır.
Hafızayı güçlendirir.
Günlük stres ve endişeyi azaltır.
Empati kurma becerisini geliştirir.
Problem çözme yeteneğini artırır.
Dikkat süresini uzatır.
Hayal gücünü ve yaratıcı düşünme yetisini geliştirir.
Öğrenme ve bellek kapasitesini artırır.
Bütün bu avantajlara rağmen, kitap okuma oranları gün geçtikçe düşüyor. Bu konuda, büyük önderimiz Mustafa Kemal Atatürk'ün şu sözleri hepimiz için ilham verici olmalı:
"Ben çocukken çok fakirdim. Ama iki kuruş elime geçince, bunun bir kuruşunu kitaba verirdim. Eğer böyle olmasaydı, bu yaptıklarımın hiçbirini yapamazdım."
Atatürk, savaş cephesinde dahi okumaktan vazgeçmemiş, tarih ve edebiyatla iç içe olmayı sürdürmüştür. Onun bu bilinci, kitapların ve eğitimin bir milletin gelişiminde ne kadar önemli olduğunu bizlere hatırlatıyor.
Türkiye’de Kitap Okuma İstatistikleri (2024)
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) 2024 verilerine göre:
Kitap okumayanların oranı: %73 (15 yaş ve üzeri nüfus için)
Kitap okuyanların oranı: %27
En çok kitap okuyan yaş grubu: 18-27 yaş (%50,9)
En az kitap okuyan yaş grubu: 65 yaş ve üzeri (%14,1)
En çok tercih edilen kitap türü: Roman, öykü, şiir (%42)
Diğer kitap türleri: Eğitim (%20), Kişisel Gelişim (%15), Tarih (%10), Bilim (%8), Diğer (%5)
Türkiye’deki kütüphane sayısı: 49.537
Kütüphanelerdeki kitap sayısı: 209.106
Kütüphanelere üye olanların sayısı: 173.648
Ortalama kitap okuma süresi: Haftada 3 saat
En çok kitap okunan yer: Ev
En az kitap okunan yer: Toplu taşıma
Dikkat çekici bir diğer istatistik ise 18 yaş altındaki çocuklarımızın kitap okuma oranının %10’un altında olması. Ancak, çocukların internet kullanım oranı %91,3 gibi oldukça yüksek bir seviyede.
Çocuklar, ekran başında daha fazla vakit geçirdiği için %34,4’ü daha az kitap okuduğunu belirtiyor. Bu durum, dikkat süresinin azalmasına, öğrenme becerilerinin zayıflamasına ve sosyal ilişkilerin zarar görmesine neden oluyor.
Çocuklar Üzerinde Teknolojinin Etkisi
2018 yılında yapılan bir araştırmada, 8-12 yaş aralığındaki çocukların beyin aktiviteleri incelendi. Araştırma sonuçları, düzenli kitap okuyan çocukların beyin bölgelerinin daha bağlantılı çalıştığını ve öğrenme kapasitelerinin daha yüksek olduğunu gösterdi. Öte yandan, ekran başında fazla zaman geçiren çocukların dikkat toplama ve öğrenme becerilerinde azalma olduğu saptandı.
Peki, Tesla ve SpaceX’in kurucusu Elon Musk, iPhone’un mucidi Steve Jobs ve 3D Robotics CEO’su Chris Anderson neden çocuklarına telefon veya tablet kullanmayı yasaklamıştı? Çünkü teknolojinin aşırı kullanımı çocukların bilişsel gelişimini olumsuz etkiliyor. Bu nedenle, bilinçli bir teknoloji kullanımı politikası oluşturmak gerekiyor.
Kitap Okuma Alışkanlığını Artırmak İçin Öneriler
Kitap okuma alışkanlığını yaygınlaştırmak için hem bireysel hem de toplumsal düzeyde adımlar atılmalı. İşte öneriler:
- Aileler çocukları için kitap okuma saatleri belirlemeli ve onlara örnek olmalı.
- Ebeveynler için kitap okumanın önemini anlatan seminerler düzenlenmeli.
- Çocuklara yönelik kitaplar sade, anlaşılır ve ilgi çekici olmalı.
- Kitap kafeler ve okuma alanları artırılmalı.
- Kitap okuma etkinlikleri, yarışmalar ve teşvik edici ödüller düzenlenmeli.
- Okullarda ders kitabı dışında kitap okuma saatleri oluşturulmalı.
- Kitap fiyatları herkesin ulaşabileceği seviyeye çekilmeli.
- Kütüphaneler çocuklar ve gençler için cazip hale getirilmeli.
- Sosyal medya bağımlılığına karşı bilinçlendirme çalışmaları yapılmalı.
- Çocuklara erken yaşta cep telefonu ve tablet kullanımına sınır getirilmeli.
Sonuç olarak, okuma alışkanlığı, sadece bireysel değil toplumsal bir bilinç meselesidir. Eğitimli ve bilinçli nesiller yetiştirmek için kitap okumayı tekrar hayatımızın merkezine koymalıyız. Unutmayalım ki, güçlü bir toplum, bilgiyle beslenen bireylerden oluşur!
Kaynakça:
Türkiye İstatistik Kurumu (2024)
Budak, F. (2014). Atatürk Gücünü Nereden Alıyordu? İstanbul: İleri Yayınları
https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Cocuklarda-Bilisim-Teknolojileri-Kullanim-Arastirmasi-2024-53638
https://kids.frontiersin.org/articles/10.3389/frym.2018.00066#KC3a
YORUM YAP