İş Dünyasının Ortak Sesi: Nitelikli Eleman Bulamıyoruz

Organize Sanayi Bölgeleri'nde üretim yapan birçok firma, en büyük problemlerinin başında nitelikli eleman bulamama sorununu gösteriyor. Eskişehir OSB Başkanı Nadir Küpeli, bu durumu şöyle özetliyor:

“Personel bulma sıkıntısı, sanayicilerin ve ihracatçıların en büyük sorunlarından biri. 2000 yılında OSB’deki fabrikalarda çalışan sayısı 14 bin kişiyken şimdi bu rakam 49 bine ulaştı. Ancak bu üretimi sürdürecek teknik eleman bulamıyoruz.” [Kaynak: EOSB Resmî Web Sitesi]. Bu durumu; Ankara gibi en az 12’nin üzerinde OSB bulunan büyükşehirleri düşünün.

Akademiden Uyarı: Meslek Liseleri ve Uygulamalı Eğitim Stratejik Öneme Sahip

Eğitim politikaları uzmanları genel olarak, akademi cephesinden şu tür tespitleri paylaşıyorlar:

“Üniversite mezunlarına olduğu gibi meslek lisesi mezunlarına da ülkemizin çok ihtiyacı var. Son yıllarda bu konuda farkındalık artsa da hâlâ gereken yapısal dönüşüm sağlanabilmiş değil.”

Bu tespitin ışığında, eğitim sisteminde uygulamalı öğrenme, sektör iş birlikleri ve esnek modüler programlar gibi modellerin daha fazla yer bulması gerektiği netleşiyor.

Veriler Ne Diyor? Eğitim-İstihdam Uyumunda Sıkıntı Büyük

• TÜİK verilerine göre, mesleki ve teknik lise mezunlarının istihdam oranı %57,4. Aynı yıl diğer lise mezunlarının istihdam oranı %46,7. Ancak bu mezunların çoğu, eğitim aldıkları alan dışında çalışıyor.
• OECD 2023 İstihdam Görünümü Raporu, Türkiye’nin eğitim-istihdam uyumunda 38 ülke arasında son sıralarda yer aldığını ortaya koyuyor.
• OSBÜK verileri, sanayi bölgelerinde teknik personel ihtiyacının karşılanamadığını ve bu durumun üretim kapasitesini etkilediğini gösteriyor.

Saha Uygulaması: İş Birlikçi Modeller Başarı Getiriyor

İstanbul'daki mesleki eğitim merkezleri ve OSB’lerle yapılan iş birlikleriyle, öğrencilerin üretim süreçlerine erken dâhil olması sağlanıyor. İSTKA verilerine göre, İstanbul’da kadın istihdam oranı Türkiye ortalamasının üzerine çıkarak %30,4’e ulaşmış durumda. Bu da doğru eğitim-istihdam politikalarının bölgesel kalkınmayı destekleyebileceğini gösteriyor.

Çözüm: Eğitim Sisteminde Stratejik Yapısal Dönüşüm

• Müfredatın sektörel ihtiyaçlara göre esnekleştirilmesi
• Uygulamalı ve proje bazlı öğrenmenin merkezî hâle gelmesi
• Öğretmen eğitimi, donanım ve dijital teknolojilerin desteklenmesi
• Eğitim-üretim iş birliklerinin kalıcı mekanizmalara bağlanması

Bu dönüşüm, yalnızca teknik eğitim alanını değil, Türkiye’nin ekonomik ve toplumsal geleceğini doğrudan ilgilendiriyor.

Son Söz: Geleceği Eğitimin Niteliği Belirleyecek

Bugünün gençlerine sadece bilgi değil; üretebilme, çözüm geliştirebilme ve teknolojiyi kullanabilme kapasitesi kazandırmak zorundayız. Eğitim sistemi, ülkenin ekonomik vizyonuyla bütünleşmiş şekilde yeniden kurgulanmalı. Aksi hâlde üretim var, istihdam ihtiyacı var; ama gençler işsiz, firmalar çaresiz olmaya devam edecek.

Gazete Ankara aracılığıyla bu hayati konuyu kamuoyunun dikkatine sunuyoruz. Eğitimde nitelikli dönüşüm için birlikte düşünmeye, üretmeye ve harekete geçmeye davet ediyoruz.