Vücudumuzun yalnızca %2’sini oluşturan beynimiz, enerjimizin yaklaşık %20’sini tüketir; yani geriye kalan %90 boşta değil, tam anlamıyla çalışmaktadır. Harvard Üniversitesi psikoloğu William James’in yüzyılı aşkın süre önce dile getirdiği, “Çoğumuz zihinsel potansiyelimizi kullanmıyoruz” ifadesi, motivasyon amaçlı söylenmiş olsa da yanlış yorumlanarak, nesiller boyunca beynimizin kapasitesinin sadece sınırlı bir bölümünü kullandığımız yanılgısına dönüşmüştür.

Ancak mesele sadece enerji kullanımıyla sınırlı değildir. Beynimizin kapasitesini artırmak, onu aktif, bilinçli ve doğru yöntemlerle kullanmakla mümkündür. Bu noktada, yaratıcı düşünce ve doğru öğrenme stratejileri kritik rol oynar.

Zihin Haritalarıyla Düşüncelerinizi Serbest Bırakın: Beynimizin işlevini geliştiren en etkili yöntemlerden biri, zihin haritalarıdır. Karmaşık bilgileri görsel olarak organize etmenizi sağlayan bu teknik, renkler, anahtar kelimeler ve görseller aracılığıyla düşüncelerin dallara ayrılmasını sağlar. Bu yöntem, beynin ilişkiler kurma kapasitesini harekete geçirir ve yeni fikirlerin ortaya çıkmasına kapı aralar.

Örneğin bir genç mühendis, mobil uygulama geliştirme sürecinde zihin haritası kullanarak görevleri ve sorumlulukları görselleştirdiğinde, olası hataları önceden fark edebilmiş ve projeyi planlanan süreden önce tamamlayabilmiştir. Bu somut örnek, yaratıcı düşüncenin ve doğru araçların gücünü göstermektedir.

Albert Einstein’ın beyni de bu yaklaşımın çarpıcı bir kanıtıdır. Prefrontal korteksinin karmaşık ve sıra dışı yapısı, onun soyut düşünme ve yaratıcı problem çözme kapasitesinin fiziksel bir yansımasıdır. Einstein’ın zaman ve uzay hakkındaki çığır açan fikirleri, beynini aktif olarak kullanmasının somut sonucudur. Bu, bizlere bir kez daha gösteriyor ki; beynimizi ne kadar bilinçli ve aktif kullanırsak, düşünce kapasitemiz o kadar artar ve somut başarılar elde edebiliriz.

Uyku Beynin Yenilenme Süreci: Beyni doğru kullanmanın bir diğer temel yolu ise uykudur. Özellikle Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) olan gençler üzerinde yapılan araştırmalar, yeterli uykunun odaklanma, planlama ve duygusal kontrolü önemli ölçüde iyileştirdiğini göstermektedir. Gecelik 9,5 saat uyuyan gençler, 6,5 saat uyuyanlara kıyasla yürütme fonksiyonlarında belirgin ilerleme kaydetmiştir. Bu bulgular, uykunun sadece fiziksel dinlenme değil, aynı zamanda bilişsel ve sosyal gelişim için de elzem olduğunu ortaya koymaktadır.

Geceleri uykusuz kalmak, beynin bilgileri pekiştirme ve yenilenme sürecini engeller. Ders çalışmak veya iş projelerini tamamlamak için geçirilen uzun ve uykusuz geceler, kısa vadede kazanım gibi görünse de, uzun vadede yaratıcılığı ve öğrenme kapasitesini ciddi şekilde sınırlar.

Beyninize Yatırım Yapın : Beynimizi geliştirmek, sadece akademik veya mesleki başarıya ulaşmak için değil; yaşam kalitemizi artırmak, bilinçli kararlar almak ve üretken olmak için de kritik önemdedir. Peki, pratik olarak neler yapabiliriz?

• Beyninizi aktif kullanın: Bilgiyi ezberlemek yerine anlamlandırın ve bağlantılar kurun.
• Zihin haritalarıyla çalışın: Projeleri, fikirleri ve sorumlulukları görselleştirerek organize edin.
• Yeterli uyuyun: Her gece 7-9 saat uyumaya özen gösterin; beyin bu süreçte bilgileri pekiştirir ve yenilenir.
• Yeni şeyler öğrenin: Yabancı dil, müzik veya yeni bir beceri, beyninizi esnek ve yaratıcı kılar.
• Mitlere inanmayın: Beyninizi sınırlayan yanlış bilgileri sorgulayın ve bilimsel kaynaklara yönelin.

Unutmayınız! Beyninize yaptığınız yatırım, sadece sizi değil, çevrenizi ve geleceği şekillendirir. Her düşünce, her nöron ve her uyku saati, sizi daha yaratıcı, bilinçli ve güçlü bir insan yapar. İşte tam bu noktada, bugün atacağınız küçük bir adım, yarının büyük başarısının anahtarı olabilir.

Saygılarımla

Prof. Dr. Ayhan ERDEM – Köşe Yazarı
aerdem@gazeteankara.com.tr
Gazi Üniversitesi Öğretim Üyesi
Gazete Ankara Dijital Haber Portalı