Berlin Teknik Üniversitesi rektörlüğüne; bilgisayar bilimleri ve bilişsel sinirbilim alanlarında uzman, 42 yaşındaki Türk bilim insanı Prof. Dr. Fatma Deniz’in seçilmesi, sadece Almanya’nın değil, Türkiye’nin ve dünya akademisinin geleceğe dönük vizyonunu yansıtan sembolik değeri yüksek bir dönüm noktasıdır.

Almanya’nın en büyük ve itibarlı teknik üniversitelerinden biri olan TU Berlin’de gerçekleştirilen seçimde; 31 üniversite profesörü, 10 akademik personel, 10 öğrenci temsilcisi ve 10 idari birim temsilcisinin oy kullandığı Genişletilmiş Akademik Senato, yönünü genç, donanımlı ve vizyoner bir isme çevirerek stratejik bir tercihte bulunmuştur. Prof. Dr. Deniz,  rektörlük görevine Nisan 2026’da başlayacak.

Bu seçimle üniversite, 42 oy alan Prof. Dr. Fatma Deniz’in liderliğinde, geleceğini dijitalleşme, sürdürülebilirlik ve akademik şeffaflık ilkeleri üzerine inşa etme kararlılığını tüm dünyaya duyurmuştur.

Prof. Deniz’in seçim sonrası yaptığı açıklama, yalnızca akademik kimliğini değil; liderlik anlayışını, akademiye bakışını ve üniversite kültürüne dair vizyonunu da açıkça gösteriyor: “Ortak hedefimiz, başkentte bilimsel mükemmelliği temsil eden modern bir teknik üniversite yaratmaktır.”

Bu ifade, akademik sistemlere yüklenen asli sorumluluğu tarif eden güçlü bir vizyon bildirgesidir: Bilimin özgür olduğu, öğrenmenin doğal akışında gerçekleştiği, hesap verebilirliğin şeffaflıkla yürütüldüğü yapılar… Aslında, akademinin özüne en yakışan da budur.

Deniz’in vurguladığı “Öğrenme kurumu olma ve cesurca gelişme” yaklaşımı ise günümüz yükseköğretim kurumlarının geleceğe kapı aralayan temel felsefelerinden biridir.

Çünkü bilim; doğru soruyu sorabilmek cesareti olmadan ilerleyemez.

Bursa’dan Berlin’e Uzanan Bir Bilim Yolculuğu

Münih’te doğan, lise eğitimini Bursa’da tamamlayan, Münih’te bilgisayar bilimi üzerine lisans eğitimi alan ve ABD Berkeley Üniversitesi’nden dünya akademisine açılarak yolculuğunu sürdüren bu hikâye, basit bir başarıdan fazlasını ifade ediyor.

Bu, ülkeler, diller, kültürler arasında yürüyen; evrensel bilince sahip bir bilim yolcusunun hikâyesidir.

Birçok genç için ilham niteliği taşıyan bu kariyer, tek bir cümlede özetlenebilir: Prof. Dr. Fatma Deniz, yapay zeka, dijitalleşme, sürdürülebilirlik ve insan- makine etkileşimi üzerine yürüttüğü çalışmalarla modern dünyanın dönüşümüne akademik ışık tutmaktadır.

Bu başarıyı özel kılan en güçlü unsur; bilimin kişisel bir yolculuk olarak başlayıp küresel bir sorumluluğa dönüşmesidir.

Çünkü bazen bir kişinin seçilmesi, yalnızca ona ait değildir; Bir toplumun umuduna, gençlerin hayallerine, bilimin yarınlarına yön vermeye dönüşür.

Belki bugün Berlin’de alınan bu karar, Türkiye'nin herhangi bir köşesinde bir öğrencinin zihninde şu cümlenin yankılanmasına sebep olacaktır:  “Demek ki ben de yapabilirim.”

Bilim tarihinde öyle anlar vardır ki; bir keşif, bir ödül ya da bir atama, yalnızca günü değil, gelecek nesillerin rotasını belirler.

Son Söz

Bu hikâyenin temelinde; çalışma, disiplin, sabır ve azim vardır. Fakat hepsinin ötesinde; bilimin bir millete değil, insanlığın ortak geleceğine ait olduğuna dair derin bir inanç olduğudur.

Prof. Dr. Fatma Deniz, Berlin’in kalbinde sadece bir koltuğu değil; bilimin evrenselliğini temsil eden önemli bir sorumluluğu devralmıştır.

Dileriz ki bu başarı; gençlere cesaret, üniversitelere vizyon, topluma umut taşır.

Bilimle, cesaretle ve sevgiyle kalın…

Saygılarımla

Prof. Dr. Ayhan ERDEM – Köşe Yazarı
aerdem@gazeteankara.com.tr
Gazi Üniversitesi Öğretim Üyesi
Gazete Ankara Dijital Haber Portalı

Prof. Dr. Fatma Deniz Kimdir?

Fatma Deniz, 11 Haziran 1983’te Almanya’nın Bavyera Eyaleti’nin Münih kentinde doğdu. İlköğrenimini burada tamamladıktan sonra Türkiye’ye döndü; 1997-2001 yılları arasında Bursa Kız Lisesi’nden okul birincisi olarak mezun oldu.

Lisans eğitimini 2008 yılında Münih Teknik Üniversitesi Bilgisayar Bilimleri Bölümü'nde tamamlayan Deniz, aynı yıl akademik çalışmalarını sürdürmek üzere ABD’ye gitmiş; California Teknoloji Enstitüsü’nde Hesaplamalı Sinir Sistemleri alanında yüksek lisans yaptı. Doktora çalışmalarını Berlin Teknik Üniversitesi ve Berlin Bernstein Hesaplamalı Sinirbilim Merkezi ortaklığında tamamladı.

2013–2020 yılları arasında California Üniversitesi Berkeley’de dil, iletişim, biyolojik sinir ağları ve yapay zekâ etkileşimi alanlarında yürüttüğü çalışmalar uluslararası literatürde geniş yankı uyandırmıştır.

Nisan 2023’ten bu yana Berlin Teknik Üniversitesi’nde Bilgisayar Bilimleri Profesörü olarak görev yapan Deniz, aynı zamanda Biyolojik ve Yapay Sistemlerde Dil ve İletişim Bölüm Başkanlığı’nı yürütmektedir. Yapay zekâ–insan beyni etkileşimi üzerine yaptığı çalışmalarla bilim dünyasında dikkat çekmeye devam etmektedir.