Ahilikten Geleceğe: Türkiye’nin Yeni Yüzyılında Kardeşlik, Dürüstlük ve Üretim Ahlakının Küresel Yansımaları
Tarihten Bugüne: Ahiliğin Toplumsal Temelleri
Ahilik, yalnızca Anadolu’nun esnaf teşkilatı değil, Türk-İslam medeniyetinin en güçlü toplumsal örgütlenmelerinden biridir. 13. yüzyılda Ahi Evran-ı Veli tarafından kurulan bu yapı hem ekonomik hem de sosyal düzenin temelini oluşturdu. “Pabucu dama atma” ritüeliyle kaliteyi, şed kuşatma töreniyle mesleki onuru, usta–çırak ilişkisiyle ise mesleki beceri ile ahlaki disiplini aynı potada yoğurdu.
Yarın 38. Ahilik Haftası vesilesiyle Ankara’da bir kez daha hatırlanacak bu değerler, geçmişin bir yadigârı olmanın ötesinde, geleceğin toplumsal ve ekonomik düzeni için de yol gösterici niteliktedir.
Türkiye Yüzyılı ve Ahilik Modeli
Cumhuriyetin ikinci yüzyılına girerken ilan edilen “Türkiye Yüzyılı” vizyonu, ekonomik bağımsızlık, toplumsal adalet, teknolojik dönüşüm ve kültürel köklerin korunmasını hedefliyor. Ahilik, bu vizyonun en önemli kültürel ve ahlaki dayanaklarından biri olabilir.
- Ekonomide etik ve sürdürülebilirlik: Ahiliğin dürüstlük ilkesi, bugünün “adil ticaret” ve “etik üretim” kavramlarıyla doğrudan örtüşüyor.
- Toplumda dayanışma: Ahilik, kardeşlik ve yardımlaşmayı esas alarak, sosyal barışı güçlendiriyor.
- Eğitimde disiplin: Usta–çırak modeli, günümüz mesleki eğitim politikaları için hâlâ güçlü bir referans noktasıdır.
Dolayısıyla Ahilik, Türkiye’nin yeni yüzyıl vizyonunda yalnızca tarihsel bir hatırlatma değil; ekonomi, eğitim, kültür ve diplomasi alanlarında yeniden inşa edilmesi gereken bir stratejik modeldir.
Bölgesel Etki: Ankara’dan Türk Dünyasına
Ahilik kültürünün yalnızca Anadolu’ya değil, Türk Dünyası’nın tamamına ait bir değer olduğu unutulmamalıdır. Bugün Türk Devletleri Teşkilatı çatısı altında atılacak adımlarla ortak bir “Ahilik Kültürü Standardizasyon Programı” geliştirilebilir.
Böylesi bir girişim:
- Ortak mesleki etik kurallarını,
- Bölgesel ticaret ağlarında güven esaslı iş birliklerini,
- Genç kuşaklara yönelik mesleki ve ahlaki eğitim projelerini kapsayabilir.
Böylece Ankara’da başlatılan Ahilik kutlamaları, Türk Dünyası’nın ortak kültürel markası hâline gelebilir.
Stratejik Adımlar: Kalkınma Ajansları ve Akademi
Ahilik kültürünün modern çağda yeniden inşası için güçlü kurumsal yapılara ihtiyaç vardır. Ankara Kalkınma Ajansı başta olmak üzere, bölgesel ajansların ve üniversitelerin iş birliğiyle şu adımlar atılabilir:
1. Ahilik Akademisi: Üniversiteler, meslek odaları ve ajansların ortaklaşa yürüteceği bir enstitü.
2. Ahilik 4.0: Dijitalleşme çağında ahilik değerlerini üretim ve ticaretin etik standartlarıyla uyarlamak.
3. Bölgesel kalkınma modelleri: OSB ve KOBİ’lere yönelik ahilik temelli rehberlik programları.
4. Uluslararası forum: Ankara merkezli yıllık “Ahilik Forumu” ile Türk Dünyası ve küresel akademiyi bir araya getirmek.
Bu adımlar, ahiliği bir anma kültüründen çıkarıp geleceğin kalkınma stratejisine dönüştürmenin en önemli anahtarlarıdır.
Uluslararası Perspektif: Küresel Ekonomiye Katkı
Bugün küresel ekonomi “etik üretim”, “sürdürülebilir kalkınma” ve “sosyal girişimcilik” kavramlarını ön plana çıkarıyor. Ahilik kültürü, bu kavramların Anadolu’daki köklerini temsil ediyor. Türkiye, Ahilik modelini çağdaşlaştırarak dünyaya sunabilir:
- Akademik çevreler için: Yeni bir araştırma ve iş birliği alanı,
- Ekonomi dünyası için: Etik ve sürdürülebilir iş modeli,
- Diplomasi için: Türkiye’nin kültürel yumuşak gücü.
Böylece Ahilik, Türkiye’nin küresel vizyonunda kardeşlik, dürüstlük ve üretim ahlakı ilkelerini evrensel boyuta taşıyabilir.
Sonuç: Geçmişin Pusulası, Geleceğin Yolu
38. Ahilik Haftası kutlamaları, sadece tarihsel bir hatırlatma değil, aynı zamanda geleceğin toplumsal ve ekonomik düzeni için bir yol haritasıdır.
Gazete Ankara olarak kanaatimiz şudur:
- Ahilik kültürü, Türkiye’nin yeni yüzyıl vizyonunun temel taşlarından biri olmalıdır.
- Bu miras, Türk Dünyası’na ortak bir model olarak sunulmalı, küresel ölçekte ise etik ve sürdürülebilir kalkınmanın Anadolu’dan yükselen sesi olmalıdır.
- Ankara, Ahilik kültürünün modern çağdaki merkezi olmalı ve bu vizyonu dünyaya taşımalıdır.
Ahilik sadece geçmişin değil, geleceğin de pusulasıdır.
Türkiye, Ahilik ruhunu yeniden inşa ederek bölgesinde ve dünyada kardeşlik, dürüstlük ve üretim ahlakının öncüsü olabilir.
Dr. Oğuz Poyrazoğlu – Köşe Yazarı
Kurucu, Sorumlu Yazı İşleri Müdürü
Gazete Ankara Dijital Haber Portalı
Gazi Üni. Öğretim Üyesi
opoyrazoglu@gazi.edu.tr
YORUM YAP