Sorun benim hafızamda değil tamamen siyasetle bağdaşmayan tasarımdaydı. Seçilme davranışı çalışan az-çok bu işleri takip eden bana bile bu kimdi diye düşündürüyorsa bunu tasarlayan ve onaylayan kişilerde çok ciddi bir boşluklar var demektir.

Afiş, kitle iletişim araçlarından biridir; bilgi, haber veya bir duyuruyu hedef kitleye iletebilmek için kullanılır ancak afişin amacı duyurudan öte bir anlam iletmektir.

Afiş tasarımında dikkat edilmesi gereken önemli ilkeler vardır; denge, oran, ölçü, bütünlük, hiyerarşi, ritim, vurgu gibi… Bunlardan bağımsız hareket etmek hedef kitlenin zihnindeki kuruma, kuruluşa, lidere ait yeri şüpheye düşürür.

Herhangi bir afiş konuya dair çok fazla cümle kurar; afiş okumayı biliyorsanız; örneğin 31 Mart 2024 Yerel Seçimlerde sadece Çankaya/Oran’da asılı olan afişlere bakarak bile Ankara   Büyükşehir Belediye Başkan Adayı Turgut Altınok’un kaybedeceğini çok rahat anlayabilirdiniz. Konunun yabancılarına çok iddialı gibi gelebilir ama değil…

Yukarda değinildiği üzere afiş tasarımında kullanılan tüm unsurlar önemlidir ancak lider fotoğrafı afişin kalbidir. Bakılan yön, kullanılan renk, beden dili, yayılan enerji işle bütünlük oluşturmalıdır. Fotoğraf ayrı söz ayrı konuşursa bu, seçmenlerin bilinçaltında tutarsızlık olarak algılanır.

Müsavat Dervişoğlu’nun Türkçülük Günü kutlamalarında kullanılan afişinde denge, oran, ölçü problemi aşikar… gelgelelim bu afişteki majör hata fotoğraftaki gülümsemenin rengidir.   Gülümsemek “GÜÇ”tür; ama her gülümseme değil… aynen sesin renkleri gibi siyasette gülümsemenin de renkleri vardır. Lacivert bir tondan gülümsemek, anlam bütünlüğüne ihanet etmeden kodlanmış biçim ve söz parçacıkları ile daha güçlü bir duruşu, kararlılığı ve muktedirliği sergiler.

Buna mukabil daha çok ikili ilişkilerdeki duygu durumumuzu, hoşnutluğumuzu gösteren kırmızı ve pembe tonajlı gülümsemeler siyasetle bağdaşmaz.

Bir afişin anlam bütünlüğü çözümlemesine ilişkin çeşitli anlamlandırma kuramları vardır… Afişin temel işlevi olan mesajı iletebilme sorunu siyasi partinin uğraşını verdiği bir sorun olmalıdır. 

Afiş, büyük kitlelere görsellikle hitap eden etkili bir haberleşme aracı olup, seçmene 24 saat dolaysız ve kısa sürede ulaştığı için diğer tanıtım araçlarından daha öndedir.

Fotoğraf, siyasal yaşamın vazgeçilmez ve en yüksek sesle konuşan bir parçasıdır ve üstelik hiç uyumaz 24 saat konuşur! Bir mesajın açık yalın ve estetik bir yolla iletilmesi siyasal iletişiminin başlıca amacı ve başarı kriteridir. 

Siyasette afiş iletişimi birçok unsuru içinde barındıran bir sanattır; bunun etkili ve ikna edici olabilmesinin yönlerini iyi kullanan kazanır. Afişi bir duyuru gibi tasarlayan iletişimden, iknadan bihaber kişilere böyle önemli işler teslim edilmez.

Günün sonunda görsel iletişimdeki tüm tasarım süreçleri, temel unsurlar kullanılarak en etkili anlama ulaşma ve ulaşılan anlamı seçmene iletebilme becerisidir.

Görüşmek Üzere…

Dr. Neslihan Yahşi

Algı Yönetimi ve İletişim Uzmanı