Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) öncülüğünde düzenlenen “Aileyle Pazar: Birlikte Tatil, Güçlü Toplum” başlıklı çalıştayda, pazar günleri büyük market zincirlerinin kapalı olması önerisi çok boyutlu yönleriyle ele alındı. Çalıştayda, perakende sektöründe çalışma saatleri ile aile yaşamı arasındaki denge, küçük esnafın korunması ve istihdam sürdürülebilirliği masaya yatırıldı.

TESK Genel Başkanı Bendevi Palandöken, perakende sektöründe yıllarını geçirmiş bir isim olarak yaptığı değerlendirmede, haftalık tatilin giderek görünmez hale geldiğine dikkat çekti. Palandöken, zincir marketlerin kesintisiz çalışmasının mahalle esnafı üzerinde baskı oluşturduğunu belirterek, Perakende Yasası’nın bir an önce hayata geçirilmesi gerektiğini vurguladı. Palandöken’e göre, yalnızca fiyat odaklı rekabet değil; istihdam, vergi yükü ve sosyal denge de aynı çerçevede ele alınmalı.

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakan Yardımcısı Zafer Tarıkdaroğlu ise pazar tatili tartışmasının yalnızca ekonomik değil, aynı zamanda sosyal bir mesele olduğuna işaret etti. Tarıkdaroğlu, 2025 Aile Yılı vizyonu kapsamında iş–yaşam dengesinin kalıcı hale getirilmesinin hedeflendiğini belirterek, perakende sektöründe çalışanların büyük bölümünün kadınlardan oluştuğunu ve düzensiz çalışma saatlerinin aile ilişkilerini zayıflattığını ifade etti.

Ankara Ticaret Odası Başkanı Gürsel Baran da Perakende Yasası’nın Meclis gündeminde beklediğini hatırlatarak, düzenlemenin hem esnafı hem de tüketiciyi koruyacak dengeli bir yapıya kavuşturulması gerektiğini söyledi. Baran, perakende sektörünün genç ve kadın istihdamı açısından stratejik bir alan olduğunu vurguladı.

Türkiye Perakendeciler Federasyonu (TPF) Başkanı Ömer Düzgün ise pazar gününün çalışanlar için yalnızca bir tatil değil, aileyle kurulan bağların güçlendiği kritik bir zaman dilimi olduğunu belirtti. Düzgün’e göre, ortak tatil günü, çalışan bağlılığını ve iş verimliliğini artıran önemli bir unsur.

Pazar günü marketlerin kapalı olması tartışması, basit bir çalışma saati düzenlemesinin ötesinde; Türkiye’de çalışma kültürünün, aile yapısının ve yerel esnafın geleceğinin yeniden tanımlandığı bir eşik anlamına geliyor. Zincir marketlerin haftanın yedi günü açık olması, rekabet dengesini küçük esnaf aleyhine bozarken, perakende çalışanları açısından da dinlenme hakkını tartışmalı hale getiriyor. Bu yönüyle mesele, ekonomik olduğu kadar toplumsal bir dönüşüm başlığı olarak öne çıkıyor.

Uzman Görüşü

Çalışma Ekonomisi Uzmanı Dr. Ayşe Demir, pazar tatilinin zorunlu hale getirilmesinin uluslararası örnekleri bulunduğunu belirterek, “Almanya ve Fransa gibi ülkelerde pazar günü büyük marketlerin kapalı olması, çalışanların tükenmişlik riskini azaltıyor ve uzun vadede iş gücü verimliliğini artırıyor. Türkiye’de perakende sektöründeki yüksek personel sirkülasyonunun temel nedenlerinden biri düzensiz çalışma saatleridir” değerlendirmesinde bulundu.

Avrupa Birliği ülkelerinin önemli bir bölümünde büyük ölçekli marketlerin pazar günü kapalı olması yasal düzenlemelerle güvence altına alınıyor. Bu ülkelerde haftalık ortalama çalışma süresi 35–38 saat aralığında seyrederken, Türkiye’de bu süre 45 saatin üzerine çıkabiliyor.

Bu Ne Anlama Geliyor?

Pazar günü zincir marketlerin kapalı olması yönünde bir düzenleme hayata geçerse, küçük esnaf için rekabet avantajı doğabilir ve perakende çalışanları için düzenli aile zamanı sağlanabilir. Ancak tüketici alışkanlıkları, lojistik planlama ve istihdam modellerinin de yeniden yapılandırılması gerekecek. Tartışma, yalnızca bugünü değil; Türkiye’de çalışma hayatının ve sosyal denge anlayışının geleceğini de şekillendirecek.

Kaynak: İHA

Haber Editörü: Hasan Mutlu
E-posta: bilgi@gazeteankara.com.tr
WhatsApp Haber Hattı: +90 531 512 62 32

Dr. Oğuz POYRAZOĞLU

Gazete Ankara Dijital Haber Portalı EKONOMİ