Yükseköğretimde 2024 Fotoğrafı: İstihdam Oranlarında Sınırlı Gerileme

TÜİK tarafından açıklanan “Yükseköğretim İstihdam Göstergeleri 2024” raporu, işgücü piyasasında yükseköğretim mezunlarının konumunu çok boyutlu olarak ortaya koyuyor.

• Lisans mezunlarında kayıtlı istihdam oranı:
• 2023: %75,6
• 2024: %75,0
• Ön lisans mezunlarında kayıtlı istihdam oranı:
• 2023: %67,7
• 2024: %66,4

Bu veriler, yükseköğretim mezunlarının kayıtlı istihdama erişiminde %1’e yakın bir daralma olduğunu gösteriyor. Ancak alan temelli dağılım incelendiğinde sağlık, mühendislik ve bilişim alanlarının Türkiye ortalamasının çok üzerinde performans gösterdiği görülüyor.

Sağlık Alanı Açık Ara Birinci: Tıp Mezunlarında İstihdam %96,4

Lisans düzeyinde en yüksek kayıtlı istihdam oranına sahip bölümler:

1.     Tıp — %96,4

2.     Özel Eğitim Öğretmenliği — %95,1

3.     Elektrik Öğretmenliği — %92,4

4.     Dil ve Konuşma Terapisi — %91,9

5.     Elektronik Öğretmenliği — %91,9

Alan bazında ilk sırada %86,7 ile sağlık ve refah alanı yer alıyor. Sağlık alanını mühendislik, imalat ve inşaat (%82,9) ve bilişim ve iletişim teknolojileri (%78,7) takip ediyor.

İlk İş Bulma Süresi: Dil ve Konuşma Terapisi 2,2 Ay ile Türkiye Rekortmeni

Lisans mezunlarının ortalama ilk iş bulma süresi:

• 2023: 14,4 ay
• 2024: 14,4 ay (değişmedi)

En hızlı işe yerleşen bölümler:

1.     Dil ve Konuşma Terapisi — 2,2 ay

2.     Tıp — 4,1 ay

3.     Özel Eğitim Öğretmenliği — 4,3 ay

4.     Eczacılık — 5,1 ay

5.     Ebelik — 7,6 ay

Alan bazında ilk sırada sağlık ve refah (8,9 ay) yer alırken, mühendislik ve bilişim alanlarının 11–12 ay gibi Türkiye ortalamasının çok altında bulunduğu görülüyor.

Kazançlar: Pilotaj Birinci, Mühendislik Zirveye Doğru Tırmanıyor

Lisans mezunlarında en yüksek kazanç sağlayan bölümler:

1.     Pilotaj

2.     Matematik Mühendisliği

3.     Uzay Mühendisliği

4.     Tıp

5.     Uçak Mühendisliği

Ön lisans tarafında ise polis meslek eğitimi mezunları ilk sırada yer alıyor.

Alan Uyumu: En Güçlü Alan Sağlık (%79,9), En Zayıf Alan Sosyal Bilimler (%20,1)

Lisans mezunlarının kendi alanlarında çalışma oranı:

• 2023: %55,6
• 2024: %56,1

En yüksek alan uyumu:

1.     Sağlık ve Refah — %79,9

2.     İş, Yönetim ve Hukuk — %79,4

3.     Eğitim — %63,8

4.     Mühendislik, İmalat ve İnşaat — %63,7

5.     Bilişim — %56,8

Sosyal bilimler, gazetecilik ve enformasyon alanında alan uyumu sadece %20,1 ile en düşük seviyede.

Ankara Üniversiteleri Fotoğrafı: Mühendislik, Sağlık ve Eğitim Alanları Öne Çıkıyor

Ankara’daki büyük üniversiteler — Gazi Üniversitesi, Ankara Üniversitesi, Hacettepe Üniversitesi, OSTİM Teknik, TED, TOBB ETÜ, Hacı Bayram Veli Üniversitesi — istihdam alanlarında Türkiye ortalamalarının üzerinde bir performansa sahip bulunuyor.

• Ankara’da mühendislik mezunlarının istihdamı, özellikle OSTİM Teknik ve Gazi Üniversitesi gibi uygulama yoğun programlarda ulusal ortalamanın üzerinde.
• Sağlık ve eğitim fakülteleri, Türkiye genelindeki sonuçlarla paralel, yüksek alan uyumu ve hızlı iş bulma süreleriyle güçlü bir görünüm sergiliyor.
• Bilişim alanında Ankara ekosistemi, teknoparklar ve savunma sanayi kümelenmeleri sayesinde Türkiye’nin en güçlü merkezlerinden biri olarak öne çıkıyor.

Gazi Üniversitesi Teknoloji Fakültesi: 9 Mühendislik Programıyla Türkiye Ortalamasının Üzerinde Başarı

Gazi Üniversitesi Teknoloji Fakültesi’nin 9 mühendislik programı, TÜİK’in 2024 göstergeleriyle karşılaştırıldığında özellikle üç alanda öne çıkıyor:

1. İstihdam Oranları Türkiye Ortalama Üzerinde

• Uygulamalı eğitim modeli (7+1, proje tabanlı üretim, OSB iş birlikleri) sayesinde Gazi mezunlarının önemli kısmı mezuniyet sonrası ilk 1 yıl içinde istihdam ediliyor.
• Mühendislik alanı Türkiye genelinde %82,9 istihdam oranına sahipken, Gazi’nin ilgili bölümleri genellikle bu verinin üzerinde konumlanıyor.

2. İlk İş Bulma Süresi Ankara Ekosisteminin Etkisiyle Daha Kısa

• Savunma sanayii, enerji, imalat, otomotiv ve yazılım sektörlerine yakınlık, ilk iş bulma süresini düşürüyor.
• Teknoloji Fakültesi mezunlarının büyük kısmı 6–10 ay aralığında iş buluyor; bu süre Türkiye ortalaması olan 11,6 ayın altında.

3. Yüksek Alan Uyumu

• TÜİK verilerine göre mühendislik alanı Türkiye genelinde %63,7 uyuma sahip.
• Gazi Üniversitesi Teknoloji Fakültesi’nde bu oran, uygulama becerisi, sektörel ortaklıklar ve sertifika programları nedeniyle çok daha yüksek.

Türkiye İçin Ne Anlama Geliyor?

2024 verileri, Türkiye iş gücü piyasasında üniversite–sektör uyumunun giderek güçlendiğini, mühendislik ve bilişimin stratejik konumunu pekiştirdiğini, sosyal bilimlerde ise istihdam-alan uyumsuzluğunun derinleştiğini gösteriyor.

2026’da yayımlanacak bir sonraki raporun; yapay zekâ, yeşil dönüşüm, savunma sanayii ve sağlık teknolojilerindeki büyüme nedeniyle mühendislik, bilişim ve sağlık alanlarında daha da yüksek istihdam göstereceği öngörülüyor.

Haber Editörü; Dr. Oğuz Poyrazoğlu
opoyrazoglu@gazeteankara.com.tr
WhatsApp Haber Hattı: 0 (531) 512 62 32

Dr. Oğuz POYRAZOĞLU

Gazete Ankara Dijital Haber Portalı EĞİTİM