ANKARA- (Gazete Ankara DHP Haber Merkezi)- Millî Eğitim Bakanlığı (MEB), öğrencilerin eğitim ve meslek seçimlerinde daha bilinçli adımlar atabilmeleri için Mesleki İlgi Envanteri ve Mesleki Beceri Envanterini uygulamaya koyuyor. Yazılım altyapısı tamamlanan bu sistem, 2025-2026 eğitim öğretim yılından itibaren ortaokul ve lise düzeyinde rehberlik faaliyetlerinin temel aracı olacak.

Envanterler, öğrencilerin dijital ortamda verecekleri yanıtlara dayanacak ve bu veriler okul rehber öğretmenleri ile psikolojik danışmanlar tarafından değerlendirilecek. Böylece öğrencilerin yalnızca akademik başarılarına göre değil; ilgi, yetenek ve kişilik özelliklerine göre yönlendirilmeleri mümkün olacak.

Mesleki İlgi Envanteri, bilim, doğa ve ekosistem, sosyal etki, kültür, sanat, spor, sağlık, teknoloji, mühendislik, veri bilimi ve dijital iletişim gibi farklı alanlarda öğrencilerin eğilimlerini ölçmeyi hedefliyor.
Mesleki Beceri Envanteri ise mesleki ve teknik Anadolu liselerinde yer alan 53 alan ve 114 dala yönelik becerileri değerlendirecek. Ortaokul düzeyinde öğrenciler liseye geçişte uygun alanlara yönlendirilirken, lise düzeyinde ise üniversite ve meslek seçimlerinde yol gösterici olacak.

MEB yetkilileri, bu envanterlerin yalnızca öğrenciler için değil, veliler ve öğretmenler için de yol gösterici bir rehber niteliği taşıyacağını vurguluyor. Çalışma, rehberlik ve psikolojik danışmanlık hizmetlerinde kullanılacak güçlü bir araç olarak değerlendiriliyor.

Uzman Görüşü

Gazete Ankara Dijital Haber Portalı Eğitim Uzmanları, bu gelişmeyi şöyle değerlendirdi:

“Türkiye’de uzun yıllardır tartışılan ‘öğrencilerin mesleki yönelimi’ meselesi, ilk defa dijital envanterlerle sistematik bir çerçeveye kavuşuyor. Dünyada da Strong Interest Inventory (ABD) ya da Personal Globe Inventory (Avrupa ve Amerika’da yaygın) gibi araçlar öğrencilerin ilgi ve becerilerini ölçerek eğitim planlamasına yön veriyor. Türkiye’de uygulanacak bu envanterler, kültürel uyarlamalarıyla birlikte eğitim-istihdam arasındaki bağı güçlendirecek ve öğrencilerin potansiyellerini erken yaşta keşfetmelerine olanak sağlayacak.”

Uzmanlar ayrıca, bu tür uygulamaların yalnızca bireysel fayda sağlamadığını, aynı zamanda ülkenin insan kaynağını planlama açısından da kritik olduğunu belirtiyor.

Dünya Örnekleri

• Strong Interest Inventory (ABD): Lise ve üniversite düzeyinde kullanılan en köklü envanterlerden biri; öğrencilerin ilgi profillerini mesleklerle eşleştiriyor.
• Personal Globe Inventory: Çok sayıda ülkede geçerliliği test edilmiş, kültürel farklılıklara uyumlu bir ilgi envanteri.
• Multilingual Iconographic Professional Interest Inventory (MIPII): Görsel tabanlı, çok dilli yapısıyla öğrencilerin dil becerisine bağlı sınırlılıkları azaltıyor.
• Güney Afrika Uyarlaması: Holland’ın RIASEC modelinin kültürel bağlama uyarlanarak başarılı biçimde kullanıldığı örnek.

Bu örnekler, Türkiye’de atılan adımın dünya genelinde de karşılık bulduğunu ortaya koyuyor.

Bilgi Notu

• Akademik araştırmalara göre mesleki ilgi ve beceri envanterlerinin psikometrik güvenirlik ve geçerlilik analizleri kritik öneme sahip.
• Uzmanlar, envanterlerin yalnızca ilgi ve beceri değil, değerler, kültürel faktörler ve iş piyasasının gerçekleriyle de desteklenmesi gerektiğini vurguluyor.
• Uygulamanın başarıya ulaşması için öğretmenler ve psikolojik danışmanların eğitimden geçirilmesi, raporların öğrenciye anlamlı geri bildirim sağlayacak biçimde sunulması gerekiyor.

Haber: Gazete Ankara Dijital Haber Portalı Eğitim Haberleri Servisi

Haber Editörü: Dr. Oğuz Poyrazoğlu

Unvan: Kurucu, Sorumlu Yazı İşleri Müdürü

E-posta: opoyrazoglu@gazeteankara.com.tr

WhatsApp Haber Hattı: +90 531 512 62 32

Web: www.gazeteankara.com.tr
“Türkiye’nin kalbi, Ankara’nın sesi”

Dr. Oğuz POYRAZOĞLU

Gazete Ankara Dijital Haber Portalı EĞİTİM