Katliamlardan Huzura: Kudüs’ün Yeniden Dirilişi

Afyoncu, yazısında Yahudilerin M.Ö. 6. yüzyılda Babil sürgünüyle başlayan zorlu tarihine dikkat çekti. Romalıların M.S. 70 yılında Yahudileri Kudüs’ten sürmesiyle şehir, uzun yıllar yıkım ve karmaşanın merkezi hâline geldi. Hz. Ömer’in 638’deki fethiyle Kudüs, yeniden kutsiyetine kavuştu ve Müslüman yönetiminde adalet ile huzurun sembolü oldu.

Türklerin Kudüs’le İlk Teması Tolunoğulları Döneminde Başladı

Filistin’in Türklerle ilk teması, Mısır merkezli bir Türk devleti olan Tolunoğulları (868–905) döneminde gerçekleşti. Ardından İhşidiler, Selçuklular ve Eyyubiler gibi Türk kökenli hanedanlar, bölgeye hem siyasi istikrar hem de kültürel kimlik kazandırdı.
1069’da Kurlu Bey Beyliği, ardından Atsız Bey önderliğindeki Türkmenler, Abbasi halifesi ve Selçuklu sultanı adına hutbe okutarak Türk egemenliğini pekiştirdi.

Osmanlı Barışı: Kudüs’te 400 Yıllık Huzur Dönemi

Yavuz Sultan Selim’in 1516’daki Mercidabık Zaferi sonrası Filistin toprakları Osmanlı hâkimiyetine girdi. Bu dönemle birlikte, bölgede dört yüzyıl sürecek “Pax Ottomanica” yani Osmanlı barışı tesis edildi.
Osmanlılar, Kudüs’ü yalnızca bir şehir değil, insanlığın ortak mirası olarak gördü. Kanuni Sultan Süleyman döneminde surlar yeniden inşa edildi, Kubbetü’s-Sahra restore edildi, Hürrem Sultan’ın yaptırdığı külliyelerle şehir bir medeniyet merkezine dönüştü.

Afyoncu, bu dönemi şu sözlerle özetledi:

“Tarih boyunca birçok çatışmaya sahne olan Filistin’de, Müslümanlar, Yahudiler ve Hristiyanlar, Osmanlı hâkimiyetindeki 401 yıl boyunca Türk bayrağı altında huzur ve adalet içinde yaşadılar.”

Yahudi Krallığı: Tarihteki Gerçek Ölçek

Yazar, Yahudi devletlerinin tarih boyunca iddia edildiği kadar geniş ve kalıcı olmadığını vurguladı. Şemseddin Günaltay’ın “Yakın Şark” adlı eserine atıfla, Hz. Davud dönemindeki Yahudi Krallığı’nın aslında Osmanlı’nın Kudüs Sancağı büyüklüğünde küçük bir prenslik olduğunu, buna rağmen “muazzam bir imparatorluk” olarak lanse edildiğini belirtti.

Filistin’e Hâkim Olan Güçlerin Tarihsel Dağılımı

Afyoncu, tarihsel veriler ışığında Filistin’i yöneten medeniyetleri de kronolojik olarak sıraladı:

• Türk hâkimiyeti (Tolunoğulları, İhşidiler, Kurlu Bey Beyliği, Selçuklular, Eyyubiler, Memlükler, Osmanlılar): 820 yıl
• Roma hâkimiyeti: 686 yıl
• Yahudi hâkimiyeti: 515 yıl
• Arap hâkimiyeti: 371 yıl
• Fars hâkimiyeti: 222 yıl

Bu tablo, Filistin ve Kudüs’te kalıcı düzenin Türk devletleri döneminde sağlandığını ortaya koyuyor.

Bir Gerçek, Bir Hafıza: Kudüs Türk Tarihinin Bir Parçasıdır

Prof. Dr. Erhan Afyoncu’nun kaleme aldığı bu makale, yalnızca tarihsel bir hatırlatma değil, aynı zamanda tarih bilinciyle geleceğe yön verme çağrısı niteliği taşıyor.
Kudüs’ün huzuru, Türklerin adalet ve merhamet temelli yönetim anlayışıyla yeniden filizlenmiş; adalet, güvenlik ve hoşgörü Osmanlı yönetimiyle zirveye ulaşmıştır.

Kaynak: Sabah Gazetesi, 12 Ekim 2025
Erhan Afyoncu- X (Twitter)

E-posta: opoyrazoglu@gazeteankara.com.tr
WhatsApp Haber Hattı: +90 531 512 62 32
www.gazeteankara.com.tr “Türkiye’nin kalbi Ankara’nın sesi”

Dr. Oğuz POYRAZOĞLU

Gazete Ankara Dijital Haber Portalı GÜNDEM