ANKARA | Gazete Ankara – Eğitim Haberleri Servisi- MÜSİAD Genel Başkanı Burhan Özdemir’in, “12 yıllık kesintisiz eğitim sistemi çok yanlış” açıklaması eğitim camiasında büyük yankı uyandırdı. Özdemir’in çocukların iş gücüne daha erken katılması gerektiği yönündeki değerlendirmeleri, kamuoyunda çocuk işçiliğini meşrulaştırma tartışmalarını yeniden alevlendirdi. Özdemir, Yeni Şafak gazetesine verdiği demeçte, zorunlu eğitimin kademeli ve yönlendirmeli olması gerektiğini savunarak, bakanlıklara sunulmak üzere yeni bir model hazırlığında olduklarını ifade etti.

Eğitim Süresi Tartışması: Ne Öneriliyor?
Özdemir’in açıklamalarına göre:

“12 yıllık kesintisiz eğitim sisteminin ülkeye herhangi bir faydası yok. Herkes akademik olacak diye bir şart yok. Gençlerimiz üretime daha erken katılmalı.”

Bu yaklaşım, öğrencilerin ortaöğretim sonrası mesleki yönlendirmeyle daha erken yaşta iş hayatına hazırlanmasını savunuyor. Ancak bu öneriler, çocukların eğitim hakkını sınırlandırma ve çocuk işçiliğini meşrulaştırma riski taşıdığı gerekçesiyle çok sayıda uzman ve eğitim çevresi tarafından eleştiriliyor.

Uluslararası Karşılaştırmalı Eğitim Uygulamaları
OECD, UNESCO ve ulusal eğitim istatistiklerine göre gelişmiş ülkelerde zorunlu eğitim süreleri şu şekildedir:

OECD, UNESCO ve çeşitli ülkelere ait resmi istatistiklere göre gelişmiş ülkelerde zorunlu eğitim süreleri ve yapıları özetle şu şekildedir:

Almanya'da zorunlu eğitim genellikle 6 yaşında başlar ve 9 ila 10 yıl sürer. Bu süre, eyaletlere göre küçük farklılıklar gösterebilir. Eğitimin ardından mesleki yönlendirme sistematik biçimde işletilir.

İngiltere'de çocuklar 5 yaşında eğitime başlar ve 16 yaşına kadar zorunlu olarak okulda kalırlar. Ancak 18 yaşına kadar ya eğitim ya da bir işe devam etmeleri yasa gereğidir. Bu sistem, yönlendirme temelli uygulamalarla desteklenmektedir.

İtalya'da 6 yaşında başlayan zorunlu eğitim süresi 16 yaşına kadar devam eder ve toplamda 10 yılı kapsar. Eğitim süreci, kademeli olarak yapılandırılmış bir sistemle yürütülür.

Güney Kore'de 6 yaşında başlayan ve ilkokul ile ortaokulu kapsayan ilk 9 yıl zorunludur. Lise eğitimi zorunlu değildir ancak yaygın olarak tercih edilir. Ülke genelinde akademik disiplin ve merkezi sınav sistemi belirleyicidir.

Japonya’da da benzer şekilde 6 yaşında başlayan ve toplamda 9 yıl süren bir zorunlu eğitim sistemi uygulanır. Japonya, eğitimin sürekliliği ve disiplini konusunda örnek ülkelerden biri kabul edilir.

Amerika Birleşik Devletleri’nde ise zorunlu eğitim süresi eyaletlere göre farklılık gösterir. Genellikle çocuklar 5 veya 6 yaşında okula başlar ve 16 ila 18 yaş arasında mezun olurlar. Bu durum, ortalama 10 ila 12 yıllık bir zorunlu eğitim süresine karşılık gelir.

Avustralya’da zorunlu eğitim genellikle 6 yaşında başlar ve 17 yaşına kadar sürer. Bazı eyaletlerde çocuklar 5 yaşında okula başlayabilir. Eğitim sistemi, esnek yapısıyla öğrencilerin yeteneklerine göre yönlendirilmesini mümkün kılar.

Bu ülkelerin tamamında ortak olan yaklaşım, çocukların iş gücüne erken katılmasını önlemek ve eğitimi uzun vadeli bir hak ve gelişim süreci olarak korumaktır. Mesleki yönlendirme ise ancak belirli bir yaş ve yeterlilik düzeyinden sonra, eğitimle entegre bir şekilde uygulanır. Bu da çocukları değil, genç bireyleri merkeze alan bir mesleki gelişim politikası anlamına gelir.

Uzman Görüşü: Gönüllülük Esasına Dayalı Yönlendirme Şart
Konuyla ilgili değerlendirmede bulunan mesleki ve teknik eğitim uzmanı Dr. Oğuz Poyrazoğlu, şu açıklamayı yaptı:

“Zorunlu olmak üzere hiçbir çocuğun eğitim dışına itilmesini doğru bulmam. Ancak ortaokul sonrası gönüllülük esasına dayalı olarak mesleki ve teknik alanlara yönlendirme yapılmalı. Bu yönlendirme, okul-istihdam entegrasyonunu sağlayan kurumsal bir yapı üzerinden yürütülmelidir.”

Poyrazoğlu ayrıca, Mesleki ve Teknik Anadolu Liseleri'nin özgün yapılarının korunarak yeniden yapılandırılmasının mutlak bir zorunluluk olduğunu da vurguladı:
“Bu kurumlar üretim, kalkınma ve nitelikli insan kaynağının taşıyıcısıdır. Eğitimde yeniden yapılanma süreci, çocuk işçiliğini değil, mesleki erdemi ve üreterek öğrenmeyi esas almalıdır.”

Uluslararası Zorunlu Eğitim Süresi İnfografiği
Aşağıda verilen infografik, yedi gelişmiş ülkedeki ortalama zorunlu eğitim sürelerini karşılaştırmalı olarak göstermektedir. Verilere göre İngiltere ve ABD'de zorunlu eğitim süresi 11 yıla kadar çıkarken, Japonya ve Güney Kore gibi ülkelerde bu süre 9 yıldır. Türkiye'nin eğitim sistemiyle karşılaştırıldığında, birçok ülke çocukların eğitim hakkını daha uzun ve sistematik bir süreçle güvence altına almaktadır.

Haber Editörü: Hasan Mutlu
Gazete Ankara Dijital Haber Portalı
bilgi@gazeteankara.com.tr
WhatsApp Haber Hattı: +90 531 512 62 32
www.gazeteankara.com.tr
“Türkiye’nin Kalbi Ankara’nın Sesi”